Je stembereik vinden is belangrijk om goed te kunnen zingen. Je hoort wel van zangers met een groot bereik – Mariah Carey haalde 5 octaven – maar de meeste zangers bezitten dat vermogen niet.
De meeste mensen hebben tussen 1,5 en 2 octaven in hun natuurlijke stem en ongeveer een octaaf meer in hun andere registers. Met een beetje muzikale achtergrond en oefening kun je gemakkelijk je stembereik achterhalen en bepalen tot welke van de zeven hoofdstemtypes – sopraan, mezzosopraan, alt, contratenor, tenor, bariton, of bas – je behoort.
Vind je laagste noten
1: Probeer een piano of keyboard in de buurt te hebben
De gemakkelijkste manier om je bereik te bepalen is met behulp van een gestemd instrument dat je kunt bespelen terwijl je zingt, zoals een piano of keyboard. Als je geen toegang hebt tot een fysiek instrument, download dan ter vervanging een piano app, zoals Virtual Piano, op je smartphone, tablet, of ander apparaat.
Klik deze link voor Virtual Piano voor de iPhone (gratis)
Klik deze link voor Virtual Piano voor Android (gratis)
Of direct online: https://virtualpiano.net/ (pagina opent in een nieuw venster)
Het zal het op deze manier veel gemakkelijker maken om uit te zoeken welke noten je hoogste en laagste zijn.
Een gitaar of ander instrument werkt natuurlijk ook. Zolang het juist gestemd is.
Met een digitale (piano) versie weet je zeker dat het altijd compleet zuiver is.
2: Zoek de laagste noot die je met je normale stem gedurende 3 seconden kunt zingen
Begin met uit te zoeken wat de onderkant van je natuurlijke bereik is door de laagste noot te vinden die je comfortabel kunt zingen, zonder dat je stem kwaakt of kraakt. Je moet de noot ook niet ademen; dat wil zeggen dat de toonkwaliteit ervan overeen moet komen met die van de rest van je normale borststem en geen ademende of krassende klank mag hebben.
In plaats van te proberen je laagste noot uit de lucht te plukken, begin je met het zingen van een hogere noot op een consequente klinkerklank (zoals “ah” of “ee” of “oo”) en werk je zo de toonladder af naar je laagste registers.
Als je een vrouw bent, begin dan met een gemakkelijke C4 (midden C op de piano), en werk je een weg langs de toetsen naar beneden, waarbij je elke noot bijstelt tot je je laagste register bereikt. Als je een man bent, speel dan een C3 op de piano, en ga van daaruit steeds een toets naar beneden.
Het doel is de laagste toon te vinden die je nog comfortabel kunt zingen, dus tel geen noten die je niet kunt volhouden.
Lees ook eens dit artikel, of lees verder na de link:
3: Zing de laagste noot die je kunt, inclusief ademhaling
Als je eenmaal weet hoe ver je stem comfortabel laag kan reiken, probeer dan nog wat lager te gaan, noot voor noot. Ademloze noten die je 3 seconden kunt volhouden tellen hier mee, maar buigende noten die je niet kunt volhouden niet.
Voor sommige zangers kunnen hun normale en ademende laagste noten samenvallen. Voor anderen misschien niet.
4: Neem je laagste noten op. Als je je laagste normaal-gestemde noot gevonden hebt en de laagste die je kunt bereiken, schrijf ze dan op. Doe dat door de pianotoets aan te wijzen die met de noot correspondeert en dan de juiste wetenschappelijke toonhoogte notatie ervan uit te zoeken.
Bijvoorbeeld, als de laagste noot die je kunt aanslaan bij het afdalen van de toonladder de een-na-laatste E op het keyboard is, dan schrijf je E2 op.
Vind je hoogste noten
1: Zoek de hoogste noot die je met je normale stem gedurende 3 seconden kunt zingen
Je wilt hetzelfde doen als voor de lage noten, maar dan voor de hoge kant van de toonladder. Begin met een hogere toon die je zonder moeite bereikt, en bestijg de toonladder toonaard voor toonaard, maar laat je voor deze oefening niet in falsetto gaan.
Als je een vrouw bent, begin dan met het spelen van een C5 en werk je van daaruit toonaard voor toonaard omhoog. Als je een man bent, begin je met het zingen van een G3.
De meeste mensen kunnen falsetto gebruiken om lichter en hoger te gaan dan ze in hun normale register halen
Je wilt de hoogste toon vinden die je kunt aanslaan zonder je toonkwaliteit of de natuurlijke werking van je stembanden wezenlijk te veranderen. Als je een pauze of nieuwe ademhaling in je stem hoort of een verschil voelt in hoe je stembanden werken om een noot te produceren, dan ben je je normale register gepasseerd.
2: Zing de hoogste noot die je kunt in falsetto
De meeste mensen kunnen falsetto (kopstem), een modus waarin je stembanden open en ontspannen blijven en veel minder trillen, gebruiken om lichter en hoger te gaan dan ze in hun normale register kunnen. Nu je de hoogste toon gevonden hebt die je comfortabel kunt zingen, ontspan je je stembanden, en kijk of je jezelf iets hoger kunt duwen dan je normale stem.
Gebruik je ademende, fluitachtige kopstem om de hoogste noten te vinden die je kunt bereiken zonder te spannen of te kraken.
Als je merkt dat je nog verder voorbij je kopstem kunt gaan tot hoge noten die klinken als fluitjes of gilletjes, dan heb je misschien ook wel een fluitstem. Je hoogste noot zal in dat register vallen.
3: Neem je hoogste noten op
Nu je je hoogste noten opgespoord hebt, schrijf je ze op in toonhoogtenotatie. Ook hier wil je de hoogste noten opsporen die je kunt bereiken zonder je in te spannen. Sommige van deze noten klinken misschien niet prachtig voor je ze meer oefening hebt gegeven, maar neem ze toch op zolang je ze comfortabel kunt bereiken.
Bijvoorbeeld, als je hoogste noot in je gewone stem de vierde stijgende F op het klavier is, dan schrijf je F4 op, enzovoort.
Lees ook:
Je bereik bepalen en indelen
1: Bepaal je bereik en tessitura (meest acceptabele en comfortabele stembereik)
Je moet nu vier noten hebben, twee lage en twee hoge, opgeschreven in toonhoogtennotatie. Rangschik ze van laag naar hoog. Zet haakjes rond de laagste en hoogste toonhoogte en een streepje tussen de middelste twee. Deze notatie drukt je volledige stembereik uit.
Bijvoorbeeld, als je verzameling getallen D2, G2, F4 en B4 luidt, zou de juiste notatie voor je bereik luiden: (D2)G2-F4(B4).
De buitenste twee noten tussen haakjes stellen je volledige bereik voor, dat wil zeggen, alle noten die je lichaam kan voortbrengen.
De twee middelste toonhoogten (zoals, “G2-F4” in het bovenstaande voorbeeld) stellen je “tessitura” voor, dat wil zeggen het bereik waarin je het meest comfortabel kunt zingen met je normale stem. Dit is handig om te weten als je de juiste stemsoort kiest voor het zingen van muziek.
2: Tel de noten tussen je laagste en hoogste noten
Tel met behulp van een toetsenbord de noten tussen de laagste noot die je zou kunnen zingen en de hoogste.
Betrek de kruizen en mollen (zwarte toetsen) niet in je telling.
Wist je dat Op een willekeurige dag kan je stem een paar stappen hoger of lager kan zijn? Het kan vooral variëren door ziekte, vermoeidheid, of keelontsteking
3: Bereken de octaven in je bereik
Elke acht noten is een octaaf. A tot A, bijvoorbeeld, is een octaaf. De laatste A telt echter ook als het begin van het volgende octaaf. Je kunt dus het aantal octaven in je stembereik bepalen door het totaal aantal noten tussen je hoogste en laagste toonhoogte te tellen als reeksen van zeven.
Bijvoorbeeld, als je laagste toon E2 was en je hoogste toon E4, dan heb je een bereik van twee octaven.
4: Reken ook de gedeeltelijke octaven mee
Het is bijvoorbeeld normaal dat iemand met volle stem een bereik van 1,5 octaaf heeft. De reden voor de halve is dat de persoon slechts comfortabel drie of vier noten in het volgende octaaf zou kunnen zingen.
5: Vertaal je stembereik in een stemtype
Nu je je stembereik hebt opgeschreven met behulp van toonhoogtenotatie, kun je het gebruiken om je stemclassificatie te bepalen. Elk stemtype heeft een bijbehorend bereik; zoek welk type bij je volledige bereik past.
De typische bereiken voor elk stemtype zijn als volgt:
- Sopraan B3-G6
- Mezzosopraan G3-A5
- Alt E3-F5
- Contratenor G3-C6
- Tenor C3-B4
- Bariton G2-G4
- Bas D2-E4
Het kan zijn dat je bereik niet perfect in deze standaardbereiken past. Kies er een die het dichtst bij je past.
Als je volledige bereik niet duidelijk in één stemtype lijkt te passen, gebruik dan in plaats daarvan je tessitura om te zien met welk type het het meest overeenkomt. Je wilt het stemtype kiezen waarin je je het prettigst zult voelen zingen.
Dus als je, bijvoorbeeld, een bereik hebt van (D2)G2-F4(A4), zou je het meest waarschijnlijk een bariton zijn, het meest voorkomende stemtype voor mannen.
Tot zover de handleiding om je stembereik en zangstem te bepalen. Mocht je nog dieper willen ingaan op de details dan is het wellicht om het volgende stuk te lezen.
Grondbeginselen van het stembereik
1: Leer over stemtype-indelingen
Veel mensen hebben de termen sopraan, tenor, of bas wel eens gehoord, maar weten misschien niet precies wat ze betekenen. In de opera zijn stemmen een instrument dat op verzoek bepaalde noten moet bereiken, net als een viool of een fluit. Bijgevolg werden reikwijdte-indelingen ontwikkeld om stemtypes te helpen identificeren, wat het gemakkelijker maakte operazangers voor specifieke partijen te casten.
Hoewel de meeste mensen tegenwoordig geen opera meer proberen te spelen, helpt de kennis van je stemtype je om je meer bewust te zijn van de noten die je kunt bereiken bij het uitvoeren van andere soorten muziek, hetzij solo, hetzij in koren. Informeel kan het je zelfs helpen uit te zoeken welke liedjes je effectief kunt coveren als je bijvoorbeeld karaoke zingt.
De verschillende stemtypes, aflopend van hoog naar laag, zijn: sopraan, mezzosopraan, alt, contratenor, tenor, bariton, en bas. Elke soort heeft een typisch bijbehorend stembereik.
2: Zoek uit hoe je vocale registers van elkaar kunt onderscheiden
Je kunt categorieën verdelen op basis van de respectieve stemregisters. Elk register heeft een aparte klankkleur en wordt door een andere werking van je stembanden voortgebracht. Om je stembereik nauwkeurig te kunnen beoordelen moet je de breedte van meer dan één soort stembereik onderzoeken, in de eerste plaats die van je “modale” en “kop” stemmen, en in bijzondere gevallen die van je “fry” en “fluit” stemmen.
Je modale (of borst) stem is in wezen je comfortabele zangbereik als de stemplooien in hun natuurlijke manier van werken staan. Dit zijn de noten die je kunt bereiken zonder een lage, ademende of hoge, falset-kwaliteit aan je stem toe te voegen. Het bereik van noten die je met je modale stem comfortabel kunt raken, omvat je “tessitura”.
Je hoofdstem omvat het hoge eind van je bereik, dat met langgerekte stemplooien wordt geproduceerd. Het wordt “hoofdstem” genoemd omdat het verwijst naar de noten die in iemands hoofd het meest resoneren en een duidelijk rinkelende kwaliteit hebben. Falsetto -de stem die de meeste mensen gebruiken bij het imiteren van vrouwelijke operazangeressen-valt onder het hoofdstemregister.
Voor sommige zeer laag stemmige mannen wordt ook het laagste stemregister, dat “vocal fry” genoemd wordt, toegevoegd, maar veel mensen kunnen dit lage register niet bereiken. Deze tonen worden voortgebracht door slappe, trillende stemplooien die lage, krakende of kwakende tonen voortbrengen.
Net zoals het “vocal fry” register zich bij sommige mannen uitstrekt tot super lage tonen, strekt het “fluitregister” zich bij sommige vrouwen uit tot super hoge tonen. Het fluitregister is een uitbreiding van de hoofdstem, maar de klankkleur is duidelijk anders, en klinkt niet anders dan…een fluitje. Denk aan: de beruchte hoogste noten in een liedje als “Lovin’ You” van Minnie Riperton of “Emotions” van Mariah Carey.
3: Maak je bewust van octaven
Een octaaf is het interval tussen twee gelijksoortige noten (bijvoorbeeld B tot B), waarvan de hogere twee keer de geluidsfrequentie heeft van de lagere. Op een piano beslaan octaven acht toetsen (exclusief de zwarte). Een manier om je stembereik te karakteriseren is door het aantal octaven uit te drukken dat dat bereik overspant.
Het octaaf komt ook overeen met de standaard muzikale toonladders, die gewoonlijk bestaan uit acht geordende noten in oplopende of aflopende volgorde (bijvoorbeeld, C D E F G A B C). Het interval tussen de eerste en de laatste noot van een toonladder is een octaaf.
4: Herken wetenschappelijke toonhoogtennotatie
Wetenschappelijke toonhoogtennotatie is een gestandaardiseerde manier om muzieknoten te schrijven en te begrijpen met behulp van letters (die de tonen, A tot en met G, aanduiden) en rangtelwoorden (die het juiste octaaf aanduiden, van laag naar hoog, beginnend met nul opwaarts).
Zo is de laagste toon op de meeste piano’s A0, waardoor de volgende octaaf daarboven A1 wordt, enzovoort. Wat wij op een piano als “Centrale C” beschouwen is eigenlijk C4 in wetenschappelijke toonhoogte notatie.
Omdat de C-sleutel de enige grote sleutel is zonder kruizen of mollen (en dus alleen de witte toetsen op een piano gebruikt), telt de wetenschappelijke notatie octaven die met “C” noten beginnen in plaats van met “A” noten.
Dit betekent dat, hoewel de laagste toon helemaal links op een piano A0 is, de eerste “C” die twee witte toetsen naar rechts voorkomt C1 is, enzovoort. Vandaar dat de eerste A toon die hoger dan de Centrale C (C4) voorkomt A4 zal zijn, niet A5.
De volledige expressie van je stembereik omvat drie van de vier verschillende wetenschappelijke toonhoogte notatie nummers, waaronder je laagste noot, hoogste noot in modale stem, en hoogste noot in hoofdstem. Wie de stemfluit- en fluitregisters kan bereiken, kan ook daarvoor toonhoogte-notatie nummers hebben, steeds van de laagste notatie-noot tot de hoogste.
Conclusie
Dat was een flinke lap tekst en zeer veel informatie. Er zijn andere handleidingen en Youtube videos te vinden die beknopter zijn. Maar ik ben van mening dat je zangstem vinden iets is wat je niet even in een uurtje doet. Je zult er veel tijd en oefening in moeten stoppen!
Ik hoop dat we je hebben geholpen met in ieder geval de basis.
Zoals altijd, bedankt voor het lezen! En als we je ergens mee kunnen helpen, stuur dan een berichtje. Een leuk Youtube filmpje met je zangkunsten is ook altijd welkom! We zullen het op de site plaatsen!
NL 
DE 
FR 
PL 